อภัยทาน
โดย...ดร.สุทธิชัย ปัญญโรจน์
อาจารย์ประจำบัณฑิตวิทยาลัย ม.พิษณุโลก
อภัยทาน คือ การยุติผลกรรม การจองเวร
การคิดแก้แค้น การอาฆาตพยาบาท การคิดร้าย การคิดลบ กล่าวคือ สิ่งที่เป็นภัยที่เกิดขึ้นจากจิตใจหรือความคิดของเราเอง
ซึ่งถือว่าเป็นยาพิษสำหรับจิตใจของเรา หรืออาจจะเปรียบได้ว่า เป็นการตกนรกภายในใจ
ทั้งๆที่มีชีวิตอยู่ เนื่องจากเกิดความทุกข์
ความไม่สบายใจ
อภัยทาน คือ การไม่พยาบาท การไม่ผูกใจโกรธ การไม่อาฆาตจองเวร หรือคิดร้ายแม้กระทั้งศัตรูของตนเอง
เราจะเห็นว่า ศาสนาพุทธ
เมื่อผู้ใดได้ตายลงไปแล้ว ประเพณีของไทยเราส่วนใหญ่ เราก็จะจุดธูปแล้ว กล่าวขออภัยต่อศพ ว่าสิ่งใดที่เราได้ล่วงเกินไปด้วยกาย วาจา ใจ ก็ขออโหสิกรรม ถึงแม้จะเป็นศัตรูก็ตาม
เพราะถ้ายังผูกใจเจ็บซึ่งกันและกัน ก็จะส่งผลไปยังภพชาติหน้า
แม้แต่ประเพณี สงกรานต์ของไทยเราหรือวันขึ้นปีใหม่หรือพิธีบวช ของไทยเรา
ก็ยังคงมีเรื่องของ การอโหสิกรรม ซึ่งจะทำให้ใจของเราเกิดการอภัยทานซึ่งกันและกัน จึงเป็นเรื่องของการชำระล้างใจ ทำให้ใจของเราเกิดความสงบร่มเย็น
การอภัยทานจึงต้องอาศัยการฝึกทำ ไปทีละเล็กทีละน้อย
จนเป็นปกติ ซึ่งเป็นเรื่องที่พูดง่ายแต่ทำได้ยาก
แต่ถ้าใครทำได้ก็จะเป็นเรื่องการสร้างบุญบารมีให้แก่ตนเอง
เพราะการให้อภัยการเมตตาจะเป็นคุณประโยชน์แก่ตนเอง มากกว่าคนที่เราผูกใจเจ็บ
ซึ่งตามหลักการพุทธศาสนานั้นได้สอนไว้ว่า
การให้อภัยทานคือการให้ทานสูงสุด เป็นการให้ทานที่สูงกว่าการให้ธรรมทานเสียอีก
การให้ธรรมทาน 100 ครั้ง ก็ไม่อาจสู้หรือได้บุญน้อยกว่าการให้ “
อภัยทาน”
การทะเลาะกัน ก็เหมือนกับ การโทรศัพท์หากัน ซึ่งจะต้องมีการพูดคุยตอบโต้กัน
ถ้าการพูดต่อโต้กันเป็นเรื่องที่ดี เรื่องที่มีความสุข เรื่องความรัก ความอบอุ่น
ก็ดีไป แต่ถ้า ทะเลาะกันผ่านทางโทรศัพท์ ถ้ามีฝ่ายหนึ่งหยุดพูด อีกฝ่ายก็ไม่สามารถโต้ตอบได้ ก็จะไม่เกิดอารมณ์
โกรธ เกลียด ที่มากขึ้นด้วยกันทั้งสองฝ่าย ดังนั้น การหลบเลี่ยง การหลบหนี การหยุดทะเลาะ
การยอมแพ้บ้าง จึงเป็นเรื่องของการไม่เพิ่ม
อารมณ์ ความโกรธ ความเกลียด ความเครียดแค้น การผูกใจเจ็บ ให้มากขึ้นได้
กระผมได้ฟังเทศนาจากพระคุณเจ้าในอดีตซึ่งจำไม่ได้ว่ามาจากพระท่านใด
ท่านกล่าวว่า “ การที่เราโกรธใคร ไม่ไปอหิโสกรรมใคร จะทำให้บาปนั้นติดภายในใจเราไปอย่างยาวนาน ข้ามภพข้ามชาติ ถ้าเราไปเกิดใหม่
กรรมหรือบาปนั้น ก็ยังติดตามไปด้วย บางคนเกิดมามักจะถูกใส่ร้ายตลอด
บางคนเกิดมาก็มีผู้คนกลั่นแกล้ง ทำร้ายตลอด นั่นเพราะเกิดจากกรรมในอดีต ”
จงชนะใจของตนเองด้วยการให้อภัยทาน
แล้วท่านจะพบกับความสุขภายในใจของตนเอง
จงแผ่เมตตาให้ตนเอง ให้กับผู้คน ให้กับสัตว์ร้ายและศัตรูของท่าน จงอโหสิกรรมให้แก่ตนเอง
ผู้อื่น รวมทั้งศัตรูของท่าน จะทำให้ชีวิตของท่านเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้นอย่างแน่นอน
